RUBRIKA: Uši pišu

Džambo Aguševi Orchestra : Brasses For the Masses

Asphalt Tango, 2020

Orijentalni fank „sultanat”

Autor: Slađana Mitić

Naslovnica albuma „Brasses For the Masses” Orkestra Džambo Aguševi

Džambo Aguševi Orchestra za esenciju svog stvaralaštva koristi muzički obrazac tradicionalnih balkanskih bleh, „pleh” ili, rečnikom stanovnika južnih krajeva, „plek” orkestara.

Limeni orkestri su, formacijski i sa kompleksnom ritmičkom strukturom, u velikoj meri pandan njuorleanskim džez orkestrima. Dodatni „argument” za ovu paralelu je da stvaralačkoj lakoći i impulsivnosti sa kojom muziciraju džez muzičari, jednakom merom odgovaraju trubači, klarinetisti ili gočobije iz najeminentnijih bleh orkestara sa Balkana. Džez žargonom, klarinet Sidnija Bešea (Sidney Bechet) i klarinet Kurte Ajredinovića podvode se pod jedno „grand old man”.

Nažalost, za razliku od američkih duvača, ovdašnji bleh orkestri nisu razvijali i usložnjavali tradicionalnu muzičku misao uprkos hemiolnoj ritmičkoj strukturi. Iako nisu izašli van granica lokalnog muzičkog idioma, neparni ritmovi i melodijski slapovi su bras posebnost koja je sa Orkestrom Aguševi dovedena do virtuoziteta.

Džambo Aguševi Orchestra, 2019 (foto: Goran Potkonjak)

Bleh je igra instrumenta i muzičara, u koju je utkan čitav spektar različitih emocija, ali se ovim orkestrima i njihovoj muzici u današnjici često dodeljuje uloga „raspojasanog kalašnjikov orkestra”. Uzrok treba potražiti u „drajvu”, odnosno neprekidnom dizanju intenziteta, a u kome je Orkestar Aguševi skoro nenadmašan.

Bleh orkestri su jedine unije muzičkog odrastanja kroz iskustvo. Na istorijskom nasleđu – gde se dečaci „rađaju i spavaju” sa trubom, tenor hornom ili zurlama – svoju reproduktivnu umetnost bazira i maestralni trubač Džambo Ozden (Agušev).

Džambo Ozden (Agušev), „Šterkovna Open Festival”, Češka, 2018 (foto: Dušan Sviba)

Njegova bleh muzika je tehnički dovedena do savršenstva. Orkestralne i solističke deonice odsvirane su sa nestvarnom lakoćom. Okvirno bi se muzika Aguševih nazvala sintezom „limene” duvačke tradicije, u koju su implementirani derivati fanka. Ali, taj zvuk je daleko od puke muzike. U Brasses For The Masses je utkan sam život, bez derivata i nepotrebnih primesa. Na CD-u se nalazi dvanaest numera, koje je orkestar, sa gostom na bubnjevima Benom Ditom i zurlašem Dželjom Destanovskim, započeo i završio kao bravuroznu dinamičnu muzičku avanturu.

Gizdavost omota i raskošnost muzike vode u bras i orijentalni fank „sultanat” Džamba Aguševa.

Raščlanjavati Brasses For The Masses i upućivati na pojedine numere ravno je traženju zlata među zlatom. Džambo Agušev je kao kompozitor, aranžer i instrumentalista, u sadejstvu sa vrhunskim orkestrom, nadmašio sva očekivanja kvalitetnog bleh orkestra. Osavremenjavanjem bras izraza u „world” dobila se muzika uz koju možete plesati, ali i pažljivo iznova preslušavati, pomno pratiti nostalgiju koju unosi zvuk zurle, osluškivati tenor horne koje pevaju poput trube ili loviti poneku mrvu džeza koja sine i u trenu nestane.

Brasses For The Masses je snimljen na zadovoljstvo čangrizavih kritičara i još čangrizavijih slušalaca. Reči su suvišne, muzika Orkestra Džambo Aguševi je riznica bleh čudesa.