Magazin Etnoumlje / Rubrika: Naša posla

WMAS U ICH NGO FORUMU

U sedištu UNESKO u Parizu, 11. i 12. juna 2024. godine održano je 10. zasedanje Generalne skupštine zemalja koje su ratifikovale „Konvenciju o očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa“ usvojenu 2003. godine. Na dnevnom redu Generalne skupštine bila je i akreditacija nevladinih organizacija kao partnera UNESKO u implementaciji ove Konvencije širom sveta.

2. 7. 2024.

Autor: Maša Vukanović

Read this article in English

Deseta sednica Generalne skupštine država članica Konvencije o zaštiti nematerijalnog kulturnog nasleđa, Pariz, 2024 (izvor: unesco.org)

Za članstvo u ICH NGO Forumu prijavilo se 73 organizacije civilnog društva iz celog sveta, a akreditovano je 58 NVO. ICH NGO Forum sada okuplja 322 organizacije civilnog društva sa svih meridijana a od njih tek 15-ak je sa prostora Balkana.

World Music Asocijacija Srbije je prva organizacija civilnog društva iz Srbije koju je UNESKO prepoznao kao NVO koja svojim iskustvom višedecenijskog rada na očuvanju muzičko-scenskih praksi u Srbiji i na prostoru Balkana doprinosi međunarodnim naporima da se razvije održiv sistem očuvanja nematerijalnog kulturnog nasleđa!

Prepoznajući važnost nematerijalnih kulturnih elemenata za kulturni identitet i osećanje dostojanstva ljudi, njihovih grupa i zajednica Organizacija Ujedinjenih Nacija za Nauku, Kulturu i Obrazovanje (UNESKO) je 2003. godine usvojila „Konvenciju o očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa“. Ciljevi Konvencije su:

(a) očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa;

(b) poštovanje nematerijalnog kulturnog nasleđa zajednica, grupa i pojedinaca kojih se tiče;

(v) podizanje svesti na lokalnom, nacionalnom i međunarodnom nivou, o značaju nematerijalnog kulturnog nasleđa, i njegovog uzajamnog uvažavanja;

(g) obezbeđivanje međunarodne saradnje i pomoći.

Usvajanje „Konvencije o očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa“ 2003. godine je imalo veliki odjek u svetu te je ovaj međunarodni dokument među najbrže usvojenim UNESKO dokumentima. Do održavanja 10. zasedanja, Konvenciju je potvrdilo 180 zemalja među kojima je i Republika Srbija koja ju je potvrdila 2010. godine.

Na 10. zasedanju, porodici zemalja koje prepoznaju važnost nematerijalnog kulturnog nasleđa pridružile su se još tri države: Republika San Marino, Država Libija i Ujedinjeno Kraljevstvo Velike Britanije i Severne Irske.

O velikom globalnom interesovanju za budućnost lokalnog nematerijalnog kulturnog nasleđa u šarenolikom spektru njegovog manifestovanja svedoči i podatak da se za učešće na ovom događaju prijavilo 600 predstavnika državnih organa i vladinih tela, organizacija civilnog društva, međunarodnih udruženja i posmatrača iz svih krajeva sveta.

Prateći programi Generalne skupštine država članica Konvencije o zaštiti nematerijalnog kulturnog nasleđa, Pariz, 2024 (foto: Maša Vukanović)

Od donošenja Konvencije pre 21 godine do danas UNESKO značajnu pažnju poklanja civilnom društvu jer organizacije civilnog društva i jesu ključni partneri državama članicama u identifikovanju, dokumentovanju i predstavljanju raznovrsnih elemenata nematerijalnog kulturnog nasleđa koji žive u praksama lokalnih zajednica.

Prepoznajući važnost nevladininih organizacija kao svojevrsnog glasa urođeničkih grupa i zajednica i naroda širom sveta još u najranijim godinama imlementacije Konvencije UNESKO je formirao Forum nevladinih organizacija koje imaju savetodavnu ulogu u odlučivanju budućih pravaca delovanja na planu očuvanja nematerijalnog kulturnog nasleđa.

Prema izveštaju g. Roberta Barona iz Izvršnog odbora ICH NGO Foruma, tokom protekle dve godine, nevladine organizacije širom sveta su pokrenule i realizovale niz projekata i aktivnosti kroz koje su lokalne zajednice radile na procesima očuvanja svog nematerijalnog kulturnog nasleđa. Evo nekoliko projekata:

Svi su važni!

Celebrating the Living Heritage of Indigenous Peoples

Brazilska organizacija Instituto do Patrimônio Histórico e Artístico Nacional (Iphan) uz podršku UNESKO Sekretarijata i Vlade Savezne Republike Brazil pokrenula izradu publikacije „Proslavljanje živog nasleđa urođenika“ koja je posvećena raznovrsnim izrazima nematerijalnog kulturnog nasleđa plemena širom sveta.

Projekat je predstavljen u organizaciji delegacije Brazila pri UNESKO predstavljen 11. juna 2024. u UNESKO sedištu uz učešće nosioca nematerijalnog kulturnog nasleđa iz Brazila i sa Grenlanda.

Preko nacionalnih lista nematerijalnog kulturnog nasleđa!

Census of the intangible cultural heritage of small municipalities

NGO Unione Nazionale Pro Loco d’Italia (U.N.P.L.I.)

NVO „Nacionalna Unija za Lokalnu Italiju“ (U.N.P.L.I.) je u saradnji sa Asocijacijom opština Italije i Centralnim Institutom za nematerijalno kulturno nasleđe (pri Ministarstvu kulture Italije) predstavila početak projekta mapiranja elemenata nematerijalnog kulturnog nasleđa u 5.500 mesta širom Italije. Očekuje se da će kroz ovaj projekat biti opisano oko 200.000 elemenata nematerijalnog kulturnog nasleđa širom Italije. Posebna pažnja je posvećena elementima nematerijalnog kulturnog nasleđa kojima preti izumiranje među kojima je i izrada nekih tradicionalnih muzičkih instrumenata.

Obrazovanje!

Intangible cultural heritage in Education

Stalna delegacija Republike Slovačke je podržala Slovačko Etnološko Društvo (akreditovano u ICH NGO Forumu), Institut za etnologiju i antropologiju i Slovačku Akademiju Nauka u organizaciji seminara posvećenog nematerijalnom kulturnom nasleđu u obrazovanju. Seminar počiva na UNESKO inicijativi „Očuvanje nematerijalnog kulturnog nasleđa u formalnom i neformalnom obrazovanju“ koja prepoznaje obrazovanje kao ključnu komponentu u očuvanju nematerijalnog kulturnog nasleđa, ali i to da nematerijalno kulturno nasleđe omogućava razumevanje društvanih konteksta te razvoj pedagoških metoda koje unapređuju kvalitet obrazovanja.

* * *

Akreditacija WMAS kao nevladine organizacije čiji rad i iskustva doprinose procesima u međunarodnoj zajednici jeste veliko priznanje i ohrabrenje. To je i obaveza da u budućem radu unapredimo i proširimo saradnju sa nosiocima nematerijalnog kulturnog nasleđa širom Srbije te tako, uz puno uvažavanje UNESKO smernica, svi zajedno doprinesemo poštovanju i afirmaciji lokalnih praksi kao vrednosti koje vode napretku čovečanstva.